Arzuların Tercumanı
İbn Arabî’nin şiirleri rahmanî ilhamdan kaynaklanmıştır. İçten içe Kur’ân simgeleriyle örülüdür. Her biri ulvi alanın bu dünyadaki izdüşümleridir. Dolayısıyla, o alana yakışmayan yakışıksız yakıştırmalardan alabildiğine uzaktır. Bu nedenle, veli şairin şiirinde görülen aşk, şevk, coşku kesinlikle afrodizyak sarhoşlukla karıştırılmamalıdır. İbn Arabî Tercümanu’l-Eşvâk’taki şiirleri bu şekilde değerlendirmek isteyenleri, daha ilk bakışta, eserine yazdığı önsözünde uyarmıştır. Bu kitapta yazdığı bütün şiirlerde daima içe doğan ‘ilahi varidatlar’a, gönlüne inen ‘ruhani inişler’e ve ‘ulvi tenasübler’e imalarda bulunduğunu belirtmiştir. (Önsözden)
Bu divân her halukarda bir çok şiir ve tasvir ihtiva etmekte, İbn Arabi'nin hayal ufkunu, hikmet ve düşünce dünyasını yansıtmakta, imanındaki hararet ve samimiyeti aksettirmekte, okuyan kimse için bir ilim ve hayat manzumesi oluşturmaktadır. (Dr. Zeki Necip Mahmud'un "İbn Arabi'de Sembolizm" başlıklı makalesinden. İbn Arabi Anısına Makaleler, Çev: Tahir Uluç, İnsan Yayınları, s.109)
Ah Bir Bilseydim
Ah bir bilseydim, ah bir bilseydim onları
Hangi kalbe sahipler, acaba biliyorlar mı?
Hangi kalbe sahipler, acaba biliyorlar mı?
Ah gönlüm bir bilseydi, bir bilseydi
Hangi yollara düştüler, nasıl aştılar dağları
Sen sağ salim mi görüyorsun onları?
Ya da helak olmuş, yok olmuş gibi mi onları?
Hayrete düştüler âşıklar, geçtiler kendilerinden
Aşk içinde yanıp yıkıldılar, şaşırdılar yolları
* * *
Gittiler
Umutla bekleyiş de gitti, sabır da gitti, çünkü onlar gittiler
Gittiler, oysaki onlar kalbimin en gizli yerine yerleşmiştiler
Onlara sordum: “Kervanlar öğleyin nerede konaklar?”
Kervanların öğleyin konakladığı yer, dediler,
şîh’ ve ‘ban’ ağaçlarının kokusunun yayıldığı yerlerdedir
O zaman rüzgâra şöyle seslendim: Haydi git, yetiş ve katıl onlara
Çünkü onlar küçük korulardaki ağaçların gölgesinde oturmaktadırlar
Üzüntülü ve kederli bir adamdan onlara selâm söyle
Kavminden ayrıldığı için kalbinde onun kederler var de
İbn Arabî, Arzuların Tercümanı (Tercümanu’l-Eşvâk), Çev: Mahmut Kanık, İz Yayıncılık
Yorumlar