Zamanın Kokusu


Günümüzün zaman krizinin önemli nedenlerinden biri, vita activa'nın, eylemlilik yaşamının mutlaklaştırılması. Bu mutlaklaştırma insanı bir animal laborans, "çalışan hayvan" derekesine indiren bir çalışma buyruğuna yol açıyor. Gündelik hayattaki hiperkinezi, aşırı hareketlilik, insan yaşamındaki tefekkür unsurunu, durma becerisini ortadan kaldırıyor. Dünyanın ve zamanın kaybına yol açıyor. Hızlanma stratejileri de bu zaman krizini bertaraf edemiyor. Dahası, esas sorunun da üzerini örtüyorlar. Vita contemplativa'nın (derin düşünce yaşamının) canlandırılması zorunlu. Zaman krizi, vita activa (eylemlilik yaşamı) kendi krizinin tam ortasında vita contemplativa'yla tekrar birleştiğinde aşılabilir ancak. (s. 10)

Nietzche'nin "son insanı" şaşırtıcı derecede güncel. Günümüzde mutlak bir değere, neredeyse bir dine yükseltilmiş olan "sağlığa" son insan da saygı gösterir. Üstüne üstlük, bir hedonisttir son insan. Dolayısıyla "gündüz için küçük bir zevki, gece için küçük bir zevki" vardır. Anlam ve hasret, zevk ve eğlenceye boyun eğer. "Sevgi nedir? Yaratma nedir? Özlem nedir? Yıldız nedir?" diye sorar son insan ve göz kırpar. Uzun, sağlıklı ama olaysız bir yaşamı nihayetinde dayanılmaz bulur. Böylece uyuşturucu kullanmaya başlar ve uyuşturucudan ölür. "Ara sıra biraz zehir: güzel rüyalar gördürür. Ve nihayetinde, rahat bir ölüm için çok zehir." Katı bir sağlık politikası güderek sonsuza dek uzatmaya çalıştığı yaşamı, paradoksal biçimde, zamanından önce sonlanır. Ölmek yerine uygunsuz zamanda" yok olup gider. (s. 11)

Yaşam sürecindeki genel hızlanma insanın derin düşünme yetisini elinden alır. Bunun sonucunda, ancak tefekkürle bulunma sonucunda açığa çıkabilecek şeyler insana kapalı kalacaktır. (s. 79)

Zamanın Kokusu
Byung-Chul Han

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Kibrit-i Ahmer'in Peşinde

Râvi

Müslümanların Gerilemesiyle Dünya Neler Kaybetti